Từ “Monday blue” tới chủ động lựa chọn

Chị có biết là ở trên mạng mọi người hay xem cái meme biểu cảm mà có 3 gương mặt với 3 trạng thái đặc trưng cho thứ Hai, thứ Sáu và Chủ Nhật. Thường biểu cảm mặt thứ Hai rất đau khổ, thứ Sáu là hồ hởi, còn Chủ nhật là kiểu cũng hơi lo lắng, hoang mang vì sắp phải đi làm lại. Đáng ra bình thường mình nghĩ là Chủ nhật nghỉ ngơi, thoải mái, thì thứ Hai đầu tuần là mọi người kiểu phải tràn trề năng lượng. Nhưng mà em thấy nhiều người sẽ rất là mệt mỏi, kiểu oải oải. Đôi khi là từ tối Chủ nhật nghĩ đến cái cảnh đi làm ngày mai, mọi người đã không vui rồi. Em đọc được cái cảm giác chán chường đó gọi là hội chứng Monday Blue.

Chị có biết gì về cái hội chứng này không?

Hội chứng này thì chị chưa biết. Nhưng nghe em nói thì chị cũng có vài quan điểm: 

1. Có thể nguyên nhân của hội chứng này đến từ việc mình mất cân bằng trong công việc và đời sống cá nhân. Và theo hội chứng này thì mình đang phản ứng với sự mất cân bằng đó bằng cách hoan hỉ vào ngày thứ 6, tận hưởng vào thứ 7, lo lắng vào ngày chủ nhật và thật sự chán nản vào ngày thứ 2. Các phản ứng này đều đang không hữu ích và phản ánh đúng hiện thực. Như em nói, ngày Chủ nhật nên vui, thì có thể mình đã bao trùm bằng lo lắng, hoang mang. Và vì nó là phản ứng, nên mình hoàn toàn có thể chọn cách phản ứng khác, như là “Monday red” chẳng hạn, một ngày thứ 2 đẫm mồ hôi, với tất cả sự tập trung, nhiệt huyết và sức trẻ, cho một ngày đầu tuần việc gì cũng xong. Như thế, mình có thể thực tập chọn tâm thế, cho mỗi ngày đầu tuần. Và cũng không chỉ ngày đầu tuần, mà các ngày trong tuần mình đều có thể 1 lần nhìn vào các vấn đề, nhìn vào bản thân mình, nhìn vào hoàn cảnh, để ý thức và lựa chọn tâm thế khác nhau, hữu ích cho mình.
2. Mình cần hiểu rõ sự mất cân bằng này là tạm thời hay là trạng thái kéo dài, triền miên, một cách khách quan. Vì rất có thể ở 1 tuần nào đó, khi công việc mình quá tải, mình có thể có hội chứng này. Nhưng tuần sau, khi thực tế là mọi việc vẫn ổn, nhưng mình vẫn nghĩ là mình có hội chứng này nên cứ duy trì thói quen phản ứng đó. Còn nếu hội chứng này thật sự kéo dài triền miên, thì đó có thể là một hồi chuông cảnh báo để mình quay về chăm sóc sức khoẻ tinh thần.
3. Có một hiệu ứng là Self-fulfilling prophecy –  Là một dạng hiệu ứng hành vi xác nhận, tức là niềm tin và kỳ vọng của mỗi người ảnh hưởng đến hành vi của họ, rút cuộc khiến kỳ vọng đó trở thành sự thật. Quá trình này có thể xảy ra trong vô thức, khác với thiên kiến xác nhận là những hiệu ứng trong quá trình xử lý thông tin có chọn lọc và thiên lệch.

Chính vì thế, việc mình tham khảo các hiệu ứng tâm lý, hay các bệnh về sức khoẻ tinh thần cần được thực hiện một cách cẩn trọng, có ý thức và nên được thực hiện bởi các bác sĩ và người có chuyên môn. 

Các khái niệm nếu không hữu ích với mình hoặc khiến mình đi ngược lại với những điều tốt đẹp mình mong muốn. Mình không nên gán cho mình, hoặc thử trải nghiệm nó mà không có những biện pháp bảo hộ tinh thần. 

Mỗi ngày, mở mắt tỉnh dậy đều là một ngày mới. 

Ngày thứ hai hôm nay, là thứ hai của 21/4/2025. Sẽ khác với ngày thứ 2 của 14/4 hoặc của 28/4/2025 

Và mình có quyền chọn, ngày hôm nay của mình sẽ thế nào. 

Lê Ngọc

“Khám phá nội tâm và phát triển nội lực đôi khi chỉ đơn giản là được dừng lại và quan sát nó thật tỉ mỉ, thấu suốt.”